ساخت و ساز سبز

اثرات زیست محیطی ساخت و ساز 

روند ساخت هر چیز از یک خانه ساده تک خانوادگی گرفته تا پروژه هاي بزرگ زیربنايي، میتواند به روش­هاي مختلف بر محیط تأثیرگذار باشند:

  • تخریب مستقیم اکوسیستم ها به دلیل استخراج از معادن، برش، پردازش و انتقال درختان و سایر روش­های استخراج مواد اولیه
  • ضایعات آلودگی آب و هوا و مصرف زیاد انرژی برای ساخت و ساز مصالح ساختمانی با برآورد اینکه از 5% تا 8% درصد از انتشار  CO2 در جهان فقط از تولید سیمان حاصل می شود.
  • فرسایش و آب­های روان محیط ساخت و ساز که می‌تواند به آبروهای عمومی شهری و زندگی گیاهان آسیب برساند.
  • آلودگی هوا ناشی از استفاده ماشین آلات سنگین که با موتورهای دیزلی و بنزینی کار می­کنند.
  • سطح بالای انتشار CO2 در هنگام حمل مواد و تجهیزات به خصوص در مسافت های طولانی.
  • نشت پساب به زمین یا حوادث دیگر که مستقیماً خاک، هوا و آب را با مواد شیمیایی سمی مخلوط می­کند. این مسائل می تواند خط پایین هر قسمت از زنجیره تأمین را تهدید کند.
  • تولیدکنندگان مصالح ساختمانی فقط با کاهش ضايعات به محیط زیست کمک نمی­کنند، بلکه با بهره گیری از آخرین قراضه مواد اولیه، سود بدست خواهند آورد. 

درک ساخت و ساز سبز

منظور از ساخت و ساز سبز بهینه سازی فرآیند احداث ساختمان برای به حداقل رساندن تأثیرات منفی ساخت و ساز بر محیط و ساکنان آن است. اين فرآیند در حالیکه جنبه های مثبت ساختار تمام شده ساختمان را به حداکثر می رساند با پایان کار ساخت و ساز این روند پایان  نمی یابد. برنامه ریزی و طراحی مناسب می‌تواند به یک ساختار سبز در هنگام استفاده و حتی در هنگام تخریب نهایی سازه کمک کند. 

حرکت به سمت استاندارد سازی

 ابتکارات ساخت و ساز سبز از دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ آغاز شد. تلاش های اولیه برای بهینه­سازی تکنیک­ها و مصالح ساختمانی به صورت جزئی بود و از عدم استاندارد بودن رنج می‌برد. استانداردهای ساخت و ساز سبز ضروری است بنابراین می‌توان بر اساس شایستگی های اثبات شده تکنیک‌های مختلفی را انتخاب کرد. سیستم رتبه‌بندی رهبری در انرژی و طراحی محیط زیست (LEED) اواخر دهه ۱۹۹۰ ایجاد شد که تلاش اولیه برای استاندارد سازی روند ساخت سبز بود. اما اکنون در بسیاری از کشورها گزینه‌های مختلفی برای تعیین کیفیت بهره‌وری هر نوع ساختمان وجود دارد.

صدها روشی که ساخت و ساز را با محیط زیست سازگارتر می کند را می­توان در شش دسته اصلی خلاصه کرد:

  1. بهره ­وری انرژی

 ساختمان­های ساخته شده با روش های سبز هنگام ساخت و در زمان بهره‌برداری به انرژی کمتری نیاز دارند. مسئله تنظیمات چیدمان، مقادیر عایقکاری، محل قرارگیری و چیدمان زمین  (ساختمان و حیاط) و حتی رنگ مواد مورد استفاده در پوسته بیرونی، همگی می توانند بهره­وری انرژی را بهبود بخشند.

  • کاهش ضایعات

 با برنامه ریزی بهتر روش ساخت یک ساختار جدید، می توانيم عملاً هیچ ماده هدر رفتني تولید نکند.

  • مصالح ساختمانی کم اثر

 بخشنامه­های کاهش ضایعات در محل با استفاده از مصالح ساختمانی که در حین تولید ضايعات کمتری تولید می کنند تاثیرات ساخت و ساز را کاهش میدهد. همه این مصالح ساختمانی کم ضرر، جدید و ناآشنا نیستند بسیاری از آن ها همان مواد استاندارد هستند مانند الوارهای صیقل شده برای قالب بندی که به سادگی با استانداردهای دقیق­تر تولید می‌شوند.

  • کیفیت هوای داخلی

 انتخاب دقیق مواد نه تنها باعث کاهش ضایعات و بهبود بودجه یک پروژه می گردد بلکه به کار بردن مواد تکمیل کننده (نازک کاری) داخلی که ترکیبات آلی فرار (VOC) کمتری آزاد می کنند باعث ایجاد محیط سالم تری برای ساکنان آنها می شود.

  • تاثیر سایت

بکارگرفتن یک سازه در سایت می‌تواند بهینه شود تا از نظر نور طبیعی و گرمایش و سرمایش غیر فعال (Passive) برای کاهش مصرف انرژی استفاده شود. قرارگیری و آماده سازی مناسب زمین ساخته نشده و همچنین احتمال فرسایش، آسیب به فونداسیون و بسیاری از مشکلات مرتبط را کاهش می دهد قرار گرفتن دقیق سازه موجب صرفه‌جویی در قطع درختان موجود می شود همچنین باعث غنی سازی محیط محلی گشته و به لطف سایه اندازی می تواند ساختمان را خنک تر نگه دارد.

  • استفاده از آب

به حداقل رساندن اتلاف آب و کنترل آب اضافی در خارج از ساختمان می تواند با تکنیک های ساخت سبز حاصل شود. ساختمان ها 14% از کل آب آشامیدنی در سطح جهان را مصرف می کنند اما چند تنظیم کوچک می تواند تفاوت زیادی در صرفه جویی در مصرف آب آشامیدنی برای مصارف مهمتر از شستشو ایجاد کند.

منبع: IRGBC